آرای هیأت تخصصی

کلاسه پرونده:هـ ع/ 96/1075   

 موضوع:ابطال بند 2 بخشنامه شماره 9 مستمری ها و جزء (ب) بند 4 بخشنامه شماره 18 مستمری ها 

تاریخ رأی: دوشنبه 21 آبان 1397 

شماره دادنامه: 9709970906010249              
هیأت تخصصی کار ، بیمه و تامین اجتماعی


* شماره پــرونـــده : هـ ع/ 96/1075        دادنامه : 9709970906010249               تاریخ : 20/8/97


* شـاکــی : سازمان بازرسی کل کشور 


* طرف شکایت : سازمان تأمین اجتماعی


* موضوع شکایت و خواسته : ابطال بند 2 بخشنامه شماره 9 مستمری ها و جزء (ب) بند 4 بخشنامه شماره 18 مستمری ها 


ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ


*دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:


خارج کردن مستمری بگیر زن بازنشسته از شمول دریافت حق اولاد مغایر ماده 86 قانون تأمین اجتماعی و قانون تفسیر بند 4 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری است.


* متن مقرره مورد شکایت  :


بند 2 بخشنامه شماره 9 مستمریها :


« مستمری بگیران زن بازنشسته و از کار افتاده کلی در صورتی از کمک هزینه عائله مندی برخوردار می گردند که در عین حال دارای سه شرط زیرین باشند :


الف. شوهر نداشته باشند.


ب. دارای فرزندان پسری باشند که سن آنان از 18 سال تجاوز نکرده و یا منحصراً به تحصیل اشتغال داشته باشند و یا به علت بیماری و نقص عضو طبق گواهی کمیسیونهای پزشکی موضوع ماده 91 قانون قادر به کار نباشند و در مورد فرزندان دختر در صورتی که دارای تمکن مالی و شوهر نبوده و اشتغال به کار نداشته باشند.


ج. به تنهایی متکفل مخارج فرزندان مذکور باشند و لذا تأکید می گردد که صرفاً نداشتن شوهر موجب پرداخت کمک هزینه عائله مندی به زنان بازنشسته و از کار افتاده کلی نخواهد بود. بلکه می بایست مستند به مدارک اثبات گردد که زن مزبور به تنهایی عهده دار تأمین مخارج فرزندان می باشد. »


جزء (ب) بند 4 بخشنامه شماره 18 مستمریها :


« همانطور که در بندهای 2 و 14 بخشنامه شماره 9 مستمریها تشریح گردیده ، مستمری بگیران زن بازنشسته و همچنین مستمری بگیران زن از کار افتاده کلی از شمول دریافت کمک هزینه اولاد خارج بوده و اما چنانچه شوهر نداشته باشند و به تنهایی متکفل مخارج و تأمین معیشت فرزند یا فرزندان خود باشند ، استحقاق دریافت کمک هزینه عائله مندی را خواهند داشت. اکنون با توجه به مفاد تبصره پیش گفته اعلام می نماید علاوه بر شرایط مذکور چنانچه مستمری بگیر زن بازنشسته و یا از کار افتاده کلی دارای شوهری باشد که اولاً تحت تکفل زن بوده و ثانیاً به تشخیص کمیسیونهای پزشکی موضوع ماده 91 قانون از کار افتاده کلی باشد ، پرداخت کمک هزینه عائله مندی به زن مذکور بلا مانع خواهد بود. »


*خلاصه مدافعات طرف شکایت :


1- موضوع باتوجه به رأی 106 – 29/6/95 کمیسیون تخصصی بیمه ، کار و تأمین اجتماعی مشمول ماده 85 قانون دیوان عدالت اداری می باشد.


2- پرداخت کمک هزینه عائله مندی و اولاد در تأمین اجتماعی در راستای مصوبه 11/12/70 هیأت دولت و اجرای قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت بوده که با انقضاء قانون مزبور طبق ماده 127 قانون مدیریت خدمات کشوری ، کمک هزینه های مزبور وفق مصوبه هیأت مدیره سازمان تأمین اجتماعی انجام می شود.


3-موضوع شکایت ارتباطی با ماده 86 قانون تأمین اجتماعی ندارد.


4- قانون تفسیر بند 4 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری ( مصوب 13/12/90 ) در خصوص مشمولین قانون مدیریت خدمات کشوری است.


*رای هیات تخصصی کار ، بیمه و تامین اجتماعی :


در خصوص جزء (ب) بند 4 بخشنامه شماره 18 مستمری ها ، اکثریت اعضای محترم هیأت تخصصی با توجه به اینکه مصوبه مورد خواسته مخالف ماده 86 قانون تأمین اجتماعی نبوده بلکه دایره شمول پرداخت کمک هزینه عائله مندی و حق اولاد را تعمیم داده و نه تنها مغایر بند 4 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری نبوده بلکه مفهوماً با آن موافق است و شرایط مقرر در ماده 86 مزبور رعایت شده است. ضمن اینکه سازمان تأمین اجتماعی به استناد ماده 117 قانون مدیریت خدمات کشوری از شمول این قانون خارج بوده و مصوبات هیأت مدیره سازمان تأمین اجتماعی در این خصوص حاکم می باشد ، عقیده به رد شکایت دارند. رأی مزبور به استناد بند (ب) ماده 84 قانون دیوان عدالت اداری ظرف بیست روز از صدور از سوی رئیس دیوان یا ده نفر از قضات قابل اعتراض است.


اقلیت ( یک نفر ) اعضای محترم هیأت تخصصی معتقد است : با توجه به مفهوم عام حـق عائله مندی در مـاده 86 قانون تأمین اجتماعی که شامل حق اولاد می باشد ، اینکه مستمری بگیران زن بازنشسته و از کار افتاده کلی از شمول دریافت کمک هزینه اولاد خارج شده است ، عقیده بر ابطال دارد. /ت


نبی الله کرمی


رئیس هیات تخصصی کار ، بیمه و تامین اجتماعی


دیوان عدالت اداری